Samen sterker: aanbevelingen voor ontwikkeling en versterking van energiecoaches en hun organisaties in Noord-Holland
Het afgelopen jaar deed Energie Samen Noord-Holland onderzoek naar hoe diverse groepen energiecoaches werken. Op basis van de uitkomsten zijn een aantal aanbevelingen geformuleerd voor ontwikkeling van diensten ter ondersteuning en versterking van energiecoaches en hun organisaties door ESNH en/of andere relevante partijen.
De gewenste resultaten zijn:
- Inzicht in diverse werkwijzen en hulpmiddelen van (organisaties) met energiecoaches.
- Inzicht in hoe deze organisaties effecten/resultaten van de adviezen en (eventuele) interventies monitoren.
- Vervolgstrategie voor ESNH en aanbevelingen.
- Kansen voor versterking van bestaande organisaties en daarmee voor vergroting van de gewenste impact.
Opzet
We hebben 22 verschillende organisaties geïnterviewd die energiecoachdiensten aanbieden in Noord-Holland, waaronder 14 bewonersinitiatieven (veelal energiecoöperaties), 3 gemeentelijke initiatieven en 5 commerciële dienstverleners. En we hebben een aantal andere onderzoeken van onder andere TNO geraadpleegd.
In de volgende vijf conclusies wordt gefocust op die aspecten die fundamenteel lijken voor alle betrokken aanbieders en andere relevante organisaties voor het optimaal organiseren van energiecoachdiensten.
- Er wordt op het gebied van de energiecoachdiensten veel inzet gepleegd op vele uiteenlopende manieren, waarbij niet alleen vorm wordt gegeven aan de energietransitie, maar veelal ook aan het creëren van meervoudige waarden zoals sociale cohesie, werkgelegenheid, vermindering van eenzaamheid, etc. De manieren van werken lopen hierbij zeer uiteen: elke organisatie of organisatie type, lijkt een eigen vorm te organiseren, al dan niet op enig model gebaseerd.
- Wat opvalt in al deze diversiteit van de aanbieders is dat de lokale binding een kritische factor lijkt zowel voor de motivatie en inzet van de energiecoaches (en mensen achter de schermen) als voor het bereiken en effectief ondersteunen van de coachees.
- Deze lokale binding leidt vaak tot waardevolle lokale samenwerkingsverbanden, maar kan tegelijkertijd soms ook belemmerend werken als het gaat om bijvoorbeeld efficiëntie van de organisatie en adequate kennisopbouw, bijvoorbeeld als de relatie met een belangrijke lokale partner niet goed van de grond komt of als men te veel leunt op een of twee personen voor alle kennis, vaardigheden en relaties.
- Er is opmerkelijk weinig zicht op de effectiviteit en impact van deze energiecoachdiensten. Er gaan veel geldstromen naartoe (van met name overheden, maar ook van woningbouwcorporaties, particulieren en bedrijven), maar het is de vraag of met deze
- activiteiten de gewenste doelen inderdaad worden behaald of dat dat beter kan. En zo ja, hoe dan?
- De huidige aanbieders lijken op dit moment nog een relatief klein aantal huishoudens bereikt te hebben. De vraag rijst hoe dit bereik vergroot kan worden. “
Aanbevelingen
De drie hoofdaanbevelingen van dit onderzoek zijn:
1) Koester de lokale wortels van alle inzet en activiteiten en de diversiteit ervan. Ga dus niet proberen alles in één keurslijf te organiseren. Daarnaast bestaat er een brede wens voor meer samenwerking en worden hier kansen gezien. Zoek die samenwerking op, zonder de lokale eigenheid te verliezen.
2) Werk aan een gezamenlijk verhaal waarin gemeenten, bewonersinitiatieven en bedrijven een duidelijke plaats en rol hebben, zodat er meer synergie kan ontstaan en er in ieder geval van en met elkaar geleerd kan worden, ook op de middellange en langere termijn, naast alle andere kansen die in een dergelijk gezamenlijk verhaal ontstaan.
3) Ga monitoren en organiseren op effectiviteit en impact in brede zin, zorg ervoor zicht te krijgen op de ‘klantreis’ en het concrete resultaat. Inzet hierop leidt mogelijk tot meer binding met de bezochte huishoudens en uiteindelijk tot (een betere) opvolging van het advies, gedragsverandering, en alle andere gewenste meervoudige waarden. “
Verder zijn er aanbevelingen voor met name bewonersinitiatieven en overheden (voornamelijk gemeenten) waarmee de effectiviteit en volhoudbaarheid van deze energiecoachdiensten kunnen verbeteren.
Het hele onderzoek kan hier worden gedownload